CROPS4LIFEk etxeko elikadura hornikuntzaren arloko portaerari buruzko ikerketa bat egin du

Ikerketak tokiko produktuen eta zirkuitu laburreko produktuen kontsumoan oinarritutako eredu baterantz aurrera egiteko oinarrizko ildo bat ezartzeko balioko du. Emaitzei esker, kontsumo ereduak, eredu horretarako oztopoak eta horiek lortzeko eraldaketa palankak identifikatu dira.
Ikerketa hiru fasetan egituratu da. Lehenik eta behin, analisi dokumentalean eta diseinu metodologikoan oinarritutako fase teorikoa. Bigarrenik, landa lanaren fase bat, teknika kualitatiboak barne hartu dituena, hala nola elikagaien erosketaren elkarreraginezko behaketa, elkarrizketa sakonak, eztabaida taldeak eta tailer sortzaileak nekazaritzako elikagaien katean inplikatutako pertsonekin. Azkenik, emaitzak aztertzeko eta interpretatzeko hirugarren fase bat, erabakiguneen eta ildo estrategikoen arabera egituratutako jarduera plan bat ekarri duena.
Azterlanak bost profiletan sailkatu ditu kontsumitzaileak, eta, horri esker, talde bakoitzak kontsumitzeko ekintza bere nortasunaren eta balioen arabera nola baloratzen duen identifikatu da. Izan ere, ingurumen balio etiko espezifikoak dituzten pertsona "konprometituak" daude, eta pertsona "kontserbadoreak", berriz, familiako ohituren eta tradizioen araberako balioak dituzte.
Ondorioak
Gasteizen, etxeko elikagaien kontsumoa tentsionatuta dago ezagutzen denaren erosotasunaren eta eraldatzeko nahiaren artean. Elkarrizketatutako pertsonek ohiturekiko fideltasun handia erakusten dute: askok "betikoa" erosten dutela adierazten dute, eskura dituzten aukerak ia zalantzan jarri gabe. Hala ere, nolabaiteko jakin-min bat ere agertzen da, berriarekiko interesa, aldez aurreko konfiantza edo hurbileko norbaiten gomendio zuzenen bat dagoenean bakarrik aktibatzen dena.
Pertsona askok adierazi dute "errazena" aukeratzen dutela, "praktikora" doazela, edo "ezaguna dena nahiago dutela, aukera gehiegi daudelako eta abaildu egiten direlako". Alternatiben saturazio horrek paralisia eragin dezake erabakiak hartzean eta dauden ohiturak indartu ditzake, baita aldatzeko asmoa dagoenean ere.
Bestalde, hobeto kontsumitu ezin dutelako frustrazioa adierazten duten ahotsak agertzen dira. Denbora faltak, eguneroko errutinen zurruntasunak, prezio altuek edo tokiko produktuen edo produktu ekologikoen eskaintza irisgarri eskasak ondoeza eragiten dute. Erosketa esperientzia atsegingarria izateari uzten dio, eta ahalik eta modurik eraginkorrenean konpontzen den betebehar bihurtzen da.
Aldaketarako oztopoak
Oztopo ekonomikoa oraindik ere funtsezkoa da kontsumitzaile gehienentzat, baina haren inpaktua aldatu egiten da profilaren arabera. Segmentu estandarizatuenetan, prezioa da produktu bat baloratzeko parametro nagusia.
Denbora zeharkako hesi erabakigarria da elikadura horniduraren portaeran. Hornikuntzarako denbora transakzio funtzionaltzat hartzen da gehienbat, eta ahalik eta eraginkortasun handienarekin konpondu behar da: ahalegin txikiarekin, gutxieneko iraupenarekin eta emaitzaren berehalako gogobetetzearekin.
Oztopo iraunkorra eta zeharkakoa da produktuen ziurtagirietan eta etiketetan argitasunik eta konfiantzarik ez izatea. Informazio tresna gisa ikusi beharrean, marketin-tresna gisa ikusten dira, eta ez dira fidatzen kalifikazioak lortzeko egiten diren izapideekin eta prozesuekin.
Merkataritza ordutegiek, normalean ohiko lanaldira egokitzen ez direnek, zaildu edo eragotzi egiten dute gune horietara sartzea lanaldia amaitzean. Ondorioz, kontsumitzaile askok ordutegi zabalagoak eta beren errutinetara egokituak dituzten establezimenduak aukeratzen dituzte.
Elikagaien urtarokotasunak oztopo handia izaten jarraitzen du, batez ere gazteentzat eta hiri inguruneetakoentzat. Urte osoan produktu jakin batzuk eskuratu ezin izatea askatasuna murrizteko edo galtzeko modu gisa bizi da.
Kontsumitzaile askok ez dakite nora jo edo nola identifikatu produktu lokalak eta jasangarriak. Egoera hori bereziki larriagotzen da Zabalgana edo Salburua auzoetan; izan ere, hurbileko denda eta merkatu irisgarrien eskasiak autoaren eta merkataritza kate handien mendekotasuna indartzen du.
Bideratzaileak
Elikagaiak saltzen edo ekoizten dituzten pertsonekiko giza kontaktua eta tratu hurbila kontsumoa humanizatzen duten faktoreak dira, zirkuitu luze eta despertsonalizatuetan galtzen den dimentsio afektiboa itzuliz.
Oro har, adostasuna dago tokiko elikagaien eta zirkuitu laburreko elikagaien kalitateari buruz. Freskotasun handiagoarekin, zapore hobearekin, erabilera kimiko txikiagoarekin eta lurraldearekiko lotura zuzenagoarekin lotzen dira.
Gasteizen jada finkatuta dauden merkatuak, hala nola Santa Barbarako merkatua, erreferente positiboak dira imajinario kolektiboan, baita normalean joaten ez direnentzat ere.
Pertsona askorentzat, supermerkatuetan erostea da hornidurarako ohiko kanala eta ia esklusiboa. Tokiko produktuak, sasoikoak edo iraunkorrak txertatzea espazio horien barruan, modu argian eta bereizian, aukera hurbiltzea ahalbidetzen du, errutina aldatzeko eskatu gabe.
Profil guztiak zeharkatzen dituen konstante bat pertsonen arteko konfiantzaren boterea da. Hurbileko pertsonen gomendioek (familia, lagunak, bizilagunak) edozein kanpaina instituzionalek baino eragin handiagoa dute.
101114329 LIFE 22-GIC-ES-CROPS4LIFE
Co-funded by the European Union. Views and opinions expressed are however those of the author(s) only and do not necessarily reflect those of the European Union or CINEA. Neither the European Union nor the granting authority can be held responsible for them.